Mensen met ernstig astma beter geholpen met eendaags onderzoek in gespecialiseerd centrum
"Eén dag in een centrum voor ernstige astma is voldoende om de klachten van de ziekte te verbeteren, de kwaliteit van leven te verhogen en het beroep op de gezondheidszorg te verminderen."
Dat is de belangrijkste conclusie uit een wetenschappelijk onderzoek van Akke-Nynke van der Meer, promovendus én arts in opleiding tot longspecialist in het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL). Ze verrichtte het onderzoek onder patiënten van het centrum voor ernstig astma in het MCL. Dát de aanpak van het MCL werkt blijkt uit de indrukwekkende cijfers. Een groep van 40 onderzochte patiënten met ernstig astma scoorde in het jaar vóór hun bezoek aan het gespecialiseerde astmaspreekuur een totaal van 197 longaanvallen, 165 bezoeken aan de afdeling spoedeisende hulp en 53 ziekenhuisopnamen. In het jaar ná het ééndagsbezoek aan het astmacentrum waren die aantallen teruggebracht tot resp. 39, 21 en 4. Hiermee was een afname van 82% in longaanvallen, 53% in spoedeisendehulpbezoeken en 79% in ziekenhuisopnames bereikt. Minstens zo belangrijk is dat de meerderheid van de patiënten een jaar na het bezoek nog steeds een duidelijke verbetering in astmaklachten en kwaliteit van leven meldde. Longarts Anneke ten Brinke is gespecialiseerd in ernstig astma; zij stond aan de wieg van het Expertisecentrum Ernstig Astma. Akke-Nynke van der Meer voerde het onderzoek uit samen met andere betrokkenen bij het Centrum voor Longziekten in het MCL. De resultaten zijn gepubliceerd in het toonaangevende European Respiratory Journal. Het blad schreef er een editorial over; wat alleen gebeurt bij de allerbeste publicaties. Onderzoeker Van der Meer: 'Verreweg de meeste patiënten met astma zijn goed geholpen met medicijnen zoals een inhaler. Maar er is toch een flinke groep met ernstig astma waarbij de ziekte moeilijk onder controle is te krijgen.' Deze groep kenmerkt zich door veel astmaklachten met een slechte kwaliteit van leven en daardoor een zwaar beroep op de gezondheidszorg. Hoge zorgkosten zijn hiervan een gevolg. Het MCL heeft sinds 2013 een Expertisecentrum Ernstig Astma. Patiënten met ernstig astma kunnen hier terecht – na doorverwijzing door een longarts. De patiënten doorlopen in één dag een reeks onderzoeken , zoals bloed- en sputumonderzoek, en onderzoek naar het type astma. Vervolgens wordt de patiënt besproken in een multidisciplinair team met o.a. longartsen, fysiotherapeuten, klinisch psychologen en gespecialiseerd verpleegkundigen. Van der Meer: 'Uit ons wetenschappelijk onderzoek blijkt dat deze aanpak veel voordelen heeft voor de patiënt. Na een week is er inzicht in de aard van het astma, maar ook in andere factoren die van invloed kunnen zijn. Zoals een bijdragende andere ziekte, blootstelling aan prikkelende stoffen en dergelijke. De patiënt en diens eigen longarts krijgen na een week een op de persoon afgestemd behandelplan, in sommige gevallen ook andere medicijnen. Longarts Anneke ten Brinke: 'Je hebt het over een groep patiënten bij wie de juiste diagnose soms moeilijk is te stellen. Door deze werkwijze kunnen we vaak snel vaststellen wat er aan de hand is en een passend behandelplan aanbieden.' Longarts Ten Brinke: 'Het onderzoek van Akke-Nynke van der Meer toont aan dat de aanpak van het MCL grote voordelen biedt. Mensen met ernstig astma blijken er gewoon heel goed mee geholpen. Dat vinden we het allerbelangrijkst, maar de kostenbesparing die deze aanpak oplevert is natuurlijk mooi meegenomen. Het model van korte intensieve beoordeling in een gespecialiseerd centrum met directe terugverwijzing naar de eigen regio en de eigen zorgverlener lijkt zeer interessant voor vele andere chronische aandoeningen. Zowel met het oog op kwaliteit van leven als voor reductie van de zorgkosten biedt dit vele mogelijkheden.' Bron: MCL